De eerste klap is een daalder waard, zo moet Donald Trump gedacht hebben. Hij heeft vriend en vijand verrast door vanaf dag één de ene na de andere zogeheten excecutive order te ondertekenen. Bekende slachtoffers van zijn dadendrang zijn Obamacare en de Dodd-Frank Act.
Die laatste kwam in 2010 tot stand na meer dan een jaar hakketakken tussen Democraten en Republikeinen. De wet is een antwoord op de financiële crisis van 2008, die eerst en vooral het gevolg was van het onverantwoorde handelen van de financiële sector. Door de crisis belandde de sector op de rand van de afgrond en moest met vele miljarden aan belastinggeld van die rand weggetrokken worden. De crisis raakte ook miljoenen Amerikanen die hun huis waardeloos zagen worden en hun vermogen verdampen.
Het resultaat van de publieke en politieke verontwaardiging was de totstandkoming van de Dodd-Frank Act. Die maakte in een klap een einde van een lange periode van weinig toezicht op banken in de veronderstelling dat de sector zijn eigen verantwoordelijkheid zou nemen
In het kader van Dodd-Frank volgde de oprichting van de Consumer Financial Protection Bureau. Het nieuwe bureau was bedoeld om de belangen van de consument beter te beschermen tegen de grote ongereguleerde banken. Het herbergde daarom de bevoegdheden van andere consumenteninstellingen als the National Credit Union en the Federal Trade Commission. Een machtiger Bureau moest beter in staat zijn om de belangen van de consument beter te beschermen tegen de almacht van de banken. Naast de CFPB kwam ook de Financial Stability Oversight Council tot stand bedoeld om toezicht uit te oefenen op de financiële stabiliteit van grote banken, waarvan een mogelijk omvallen de economie van de VS in gevaar zou brengen. De laatste tak aan de boom van het verbeterd toezicht op banken was de Volcker Rule die vereiste dat financiële instellingen hun activiteiten op het gebied van commercial banking en investment banking zouden scheiden.
Het resultaat van de Dodd-Frank Act was dat er striktere kapitaalseisen voor banken zijn geformuleerd, dat er centrale clearing van derivate producten is gekomen, dat er jaarlijks zogeheten stresstests plaatsvinden en dat de effectenhandel voor eigen rekening verboden is.
Voor tegenstanders van de Dodd-Frank Act was het van meet af aan duidelijk dat deze wet de concurrentiekracht van de Amerikaanse financiële sector ondermijnde. President Trump heeft zich gevoelig getoond voor deze kritiek en in februari besloten dat er een review moest komen van de bepalingen van de Dodd-Frank Act en dat er een rapport moet komen waarin hervormingen van huidig toezicht en regelgeving gepresenteerd worden. Toen Donald Trump zijn voornemen bekend maakte, explodeerden op Wall Street de koersen van de bankaandelen. Morgan Stanley ging bijvoorbeeld met 5,5% de lucht in. Sinds de verkiezing van Trump is de bankensector bijna letterlijk de lucht in gegaan.
De vreugde van Wall Street is begrijpelijk. Jarenlang hebben lobbyisten zich sterk gemaakt voor een soepelere regelgeving en die lijkt nu binnen handbereik. Misschien is de vreugde wat voorbarig en overdreven. In zijn excecutive order geeft de president slechts de grote lijn van denken aan, maar hij wordt nergens precies en praktisch. Dat is wel te begrijpen. Er zijn nu al grote beren op het pad van de herziening zichtbaar. De eerste beer heet Capitol Hill, waar het Congres huist. Hier hebben de Republikeinen weliswaar een meerderheid in beide kamers, maar ze hebben geen duidelijk alternatief voor de Dodd-Frank Act. Dat is ook het geval trouwens bij Obamacare. Afschaffen is een ding, maar het ontwikkelen van een deugdelijk alternatief is een tweede en minstens zo belangrijk. Het kan dus nog wel een of twee jaren duren voordat een alternatief is dat instemming vindt in het Huis van Afgevaardigden. Maar dan moet het voorstel nog genade vinden in de ogen van de Senaat, waar tenminste acht democraten met de Republikeinen moeten meestemmen. Die zullen daar weinig voor voelen, want in de zomer van 2018 zijn er weer tussentijdse verkiezingen. Veel kiezers, ook in zogeheten Trump staten, zijn de klap van 2008 nog steeds niet te boven. Zij zullen niet enthousiast zijn over een wet die het toezicht op banken moet versoepelen. Capitol Hill is zeker geen gelopen race.
Het is ook niet de enige beer op de weg voor een herziening van de wet. Onafhankelijke instituten zoals de Fed en de eerdergenoemde CFPB worden nog steeds bevolkt door Obama-adepten. Het kan nog wel even duren voordat Trump bij alle wetgevers en toezichthouders zijn eigen mensen benoemd heeft. Gouverneurs van de Fed hebben een ambtstermijn van 14 jaar. In de markt leeft de overtuiging, dat het nog wel 18 maanden kan duren, voordat op meerdere sleutelposities bij toezichthouders als de SEC en the Office of the Comptroller of the Currency een Trumpman plaats neemt.
Het kan zijn, dat de Republikeinen op korte termijn een gokje gaan wagen door een hernieuwde versie van de zogeheten Financial Choice Act van de Texaan Jeb Hensarling opnieuw in te dienen. In 2016 presenteerde Hensarling die als een alternatief voor de Dodd-Act. De Financial Choice Act is in 2016 niet in stemming gebracht, maar wellicht achten de Republikeinen dat deze Act in 2017 meer kans zal maken om de eindstreep te halen. Mocht dat lukken, dan zullen vooral de grote banken daar minder gelukkig mee zijn. De Choice Act wil het leven van twee typen banken lichter en gemakkelijker maken. De eerste is die van kleine banken met assets van in totaal minder dan $ 50 miljard. De tweede is voor elke bank die bereid is om zijn vermogen minstens 10% te laten bedragen van zijn totale assets. Voor de zogeheten systeembanken zou dit betekenen dat ze samen in totaal $ 400 miljard moeten uittrekken om aan deze voorwaarde te voldoen.
Er is nog een factor die de grote banken op Wall Street minder enthousiast maakt voor het afschaffen van de Dodd-Frank Act. Als dat gebeurt, dan neemt de competitie en concurrentie toe. Grote banken als JP Morgan spendeerden miljarden dollars aan compliance en controle. Veel banken waren hiertoe financieel niet in staat en kregen zodoende geen toegang tot de financial big leaugues. Komt de Dodd-Act te vervallen, dan verdwijnt waarschijnlijk ook deze financiële barrière. Daar staat weer tegenover dat sector rekent op een veel milder belastingklimaat. Ze gaan er bovendien vanuit dat onder de huidige president een einde komt aan de lange jaren van extreem lage rente. Als dat gebeurt is er al meer dan genoeg reden om blijk te zijn of de Dodd-Frank nu wel of niet verdwijnt!
ER Capital is terughoudend jegens (Europese) banken. De favorieten binnen de sector zijn ABN Amro en ING.
Gratis nieuwsbrief
ER Capital biedt wekelijks tips voor beleggers. Schrijf u nu vrijblijvend in op hun gratis nieuwsbrief.
Dit is een opinie van ER Capital en het mag niet worden opgevat als beleggingsadvies of uitnodiging om te gaan beleggen. In het verleden behaalde rendementen bieden geen garantie voor de toekomst. De redactie heeft geen positie in de genoemde effecten. Op dit artikel is onze disclaimer van toepassing.
Je begrijpt toch zelf ook wel dat bij een bankencrisis elke bank bloot staat aan hetzelfde risico? ABN Amro gelijk als ING zullen heus niet de dans ontspringen,ook al lijkt het op papier solide banken. Waar deze crisis in uit zal blinken is het compleet wegvagen van banken, en daarmee gelijk het hele bankensysteem…